Özet
LİSE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK KARARI VERME YETKİNLİK DÜZEYLERİ İLE ALGILANAN ANA-BABA TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ
Bu araştırmanın amacı, 9. ve 12. sınıf lise öğrencilerinin meslek kararı verme yetkinlik
düzeyleri ile algılanan ana-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Aynı
zamanda araştırmada meslek kararı verme yetkinlik düzeyinin ve algılanan ana-baba
tutumunun demografik değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediği de incelenmiştir.
Araştırmanın örneklemini 2018-2019 Eğitim-Öğretim yılında Konya ili Akşehir
ilçesinde Akşehir Hacı Sıddıka Baysal Fen Lisesi ve Akşehir Şehit Selçuk Özer Anadolu
Lisesinde öğrenim görmekte olan 176’sı kız 170’i erkek olmak üzere 346 9. ve 12. sınıf
öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modelindedir. Verilerin toplanması
amacıyla “Kişisel Bilgi Formu”, Bozgeyikli (2004) tarafından geliştirilen “Meslek Kararı
Verme Yetkinlik Ölçeği” ve Kuzgun (1972) tarafından geliştirilen, daha sonra Kuzgun
ve Eldeleklioğlu (1999) tarafından yeniden düzenlenen “Ana-Baba Tutum Ölçeği” kullanılmıştır.
Toplanan veriler, SPSS 25.0 programı aracılığıyla analiz edilmiştir. Ölçekler ve
alt boyutların normallik analizinde Kolmogorov-Smirnov testi, iki gruplu değişkenlerle
karşılaştırılmalarında Mann-Whitney U testi, ikiden fazla gruplu değişkenlerle karşılaştırılmalarında Kruskal-Wallis H testi, arasındaki ilişkinin belirlenmesinde ise Spearman korelasyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda “Meslek Kararı Verme Yetkinlik
Ölçeği” ve tüm alt boyutları ile demokratik tutum arasında pozitif yönde, koruyucu /
istekçi tutum ve otoriter tutum arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür.
Ayrıca “Meslek Kararı Verme Yetkinlik Ölçeği”nin annenin öğrenim düzeyine ve
okulun türüne göre anlamlı bir farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Yetkinlik, Meslek Kararı Verme Yetkinliği, Algılanan Ana-Baba Tutumu, Lise Öğrencisi, Mesleki Gelişim