Özet
ÖZEL EĞİTİM DERSİ ALAN ÖĞRETMEN ADAYLARININ “ÖZEL EĞİTİM” VE “ÖZEL EĞİTİME İHTİYAÇ DUYAN BİREY” KAVRAMLARINA İLİŞKİN ALGILARI
Bu çalışmanın amacı, özel eğitim dersi alan öğretmen adaylarının “özel eğitim” ve
“özel eğitime ihtiyaç duyan birey” kavramlarına ilişkin sahip oldukları algıları metaforlar
yoluyla ortaya çıkarmaktır. Bu çalışma nitel araştırma desenlerinden olan olgubilim
desenine göre yapılmıştır. Çalışma 2016-2017 öğretim yılında Siirt Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Sosyal Bilgiler ve Bilişim Teknolojileri öğretmenlikleri alanında özel eğitim
dersi alan 145 öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Veriler öğretmen adaylarından “Özel
eğitim …… gibidir; çünkü …......” ve “Özel eğitime ihtiyaç duyan birey ………. gibidir;
çünkü……….” İfadelerinin yer aldığı formlar aracılığı ile elde edilmiştir. Çalışma sonunda
elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. “Özel eğitim” kavramıyla ilgili
elde edilen metaforlar 11 kategoride, “özel eğitime ihtiyaç duyan birey” kavramı ilgili
elde edilen metaforlar ise 13 kategoride toplanmıştır. Araştırma sonucunda “özel eğitim”
kavramına ilişkin genel algılarının özel eğitimin ihtiyaç duyulan bir unsur olduğu şeklinde
iken, “özel eğitime ihtiyaç duyan birey” kavramına ilişkin genel algıların ise özel
gereksinimli bireyin çevresindeki insanlara ihtiyaç duyan bir varlık olarak görüldüğü
şeklinde ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler
Öğretmen Adayı, Özel Eğitim, Özel Eğitime İhtiyaç Duyan Birey, Metafor, Algı.
