Özet
İŞLETMELERİN FİNANSAL PERFORMANSLARININ SWARA, ARAS VE TOPSIS TEKNİĞİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI: BİST TEKNOLOJİ ENDEKSİ UYGULAMASI
Ülkelerin gelişmişlik düzeyini belirleyen faktörler eskiden birden fazla iken günümüzde
bu kavram yerini nerede ise teknolojiye bırakmaya başlamıştır. Teknolojiye bu kadar
çok önem verilmesi bir ülkedeki teknoloji işletmelerinin genel yapısının bilinmesinin yanında
finansal olarak da hangi seviyede bulunduklarının bilinmesini gerekli kılmıştır. Bu
bağlamda çalışmanın amacı, Borsa İstanbul (BİST)’da yatırımcıların piyasada oluşan
hareketleri takip edebilmeleri amacıyla oluşturulan BİST Teknoloji Endeksinde işlem
gören işletmelerin 2016 yılı, 2017 yılı ve 2018 yılındaki finansal yapılarında meydana
gelen değişimin finansal performanslarındaki etkilerini belirlemektir. Bu amaçla finansal
performansların değerlendirilmesinde bilanço ve gelir tablosundan elde edilen finansal
oranlar değerlendirme kriteri olarak alınmıştır. Bu kriterlere ait ağırlıkları belirlemek
için Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden SWARA (Step-wise Weight Assessment
Ratio Analysis) Kademeli Ağırlık Değerlendirme Oran Analizi tekniği kullanılmıştır.
İşletmelerin finansal performanslarının derecelerini belirleyerek sıralamak içinde
ARAS (Additive Ratio ASsessment) Eklemeli Nispi Değerlendirme ve TOPSIS (Technique
for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) İdeal Noktalarla Çok Boyutlu Ağırlıklandırma
teknikleri kullanılmıştır. Her iki teknikle bulunan işletmelere ait dereceler, en
iyi performanstan en kötü performansa doğru sıralanmış ve bu sıralamalar karşılaştırılarak
yorumlanmıştır. 2016 yılında her iki teknikte de ASELS-ALCTL ilk sırada yer alırken,
yine her iki teknik sıralamasında 2017 yılında PKART-NETAS sonuncu sırada ve 2018
yılında da işletmeler farklı sıralarda yer almışlardır.
Anahtar Kelimeler
Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV), SWARA, ARAS, TOPSIS, BİST Teknoloji Endeksi, Finansal Performans.
