Özet
DİLENCİLERE YARDIM ETME SIKLIĞI ÜZERİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI: ERZURUM İLİ ÖRNEĞİ
Dilencilik insanlık tarihiyle birlikte ortaya çıkmıştır ve çoğu kültürde etkili olmuştur.
Dilencilik, Türkiye’de görünürlüğü gittikçe artan toplumsal bir sorundur. Günlük hayatta
özellikle şehirlerin caddelerinde, sokaklarında, hastane ve cami girişlerinde, ulaşım
yerlerinde, alt ve üst geçitlerde sık sık karşılaşılan dilenciler, gün geçtikçe kemikleşen
bir sorun haline gelmektedir. Bu kapsamda çalışmanın amacı, Erzurum halkının dilencilik
kavramını nasıl anlamlandırdıkları, dilencilere bakış açısını ve dilencilik algısını
ele alarak dilencilere yardımda bulunma sıklığını etkileyen faktörlerin araştırılmasıdır.
Araştırmada kullanılan anketin yapıldığı dönem itibariyle bireylerin %4,6’sı hiçbir zaman
dilencilere yardım bulunmamaktadır. %79,8’i ara sıra ve %15,6’sı ise her zaman
dilencilere yardımda bulunmaktadır. Yapılan çalışmada, Erzurum halkının görüşlerine
göre dilencilere yardımda bulunma sıklığını ve bu sıklığı etkileyen faktörler sıralı lojistik
regresyon analiziyle araştırılmıştır. Tahmin edilen model sonuçlarına göre, medeni
durum, yaş, eğitim ve dilencilerin türleri dilenciliğe yardımda bulunma sıklığında etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca dilencilik algısı üzerine yöneltilen dilenciliğin sebebi çaresizliktir,
dilencilik suçtur, dilencilik sosyal bir sorundur, dilenen herkes gerçekten dilencidir
ve dilencilerin dilenirken söyledikleri şeylere inanmam ifadeleri de çalışmada etkili
bulunmuştur. Bekârların evlilere göre dilencilere her zaman yardımda bulunma olasılığı
daha azdır. Lise mezunlarının üniversite mezunlarına göre dilencilere her zaman yardımda
bulunma olasılığı daha az bulunmuştur. 31-45 yaş aralığında ve 46 yaş ve üstündeki
bireylerin 18-30 yaş aralığındakilere göre dilencilere her zaman yardımda bulunma olasılığı
daha fazladır.
Anahtar Kelimeler
Dilencilik, Dilencilik Algısı, Yardım Sıklığı, Sıralı Lojistik Regresyon, Kesikli Tercih Modelleri.