Özet
TÜRKİYE’DE AVRUPA YEREL ÖZERKLİK ŞARTI ÇERÇEVESİNDE MERKEZİ YÖNETİM - YEREL YÖNETİM İLİŞKİLERİ: İL ÖZEL İDARESİ
Türk kamu yönetimi yapısı ve bu yapı içinde merkezi yönetim-yerel yönetim ilişkileri
Osmanlı döneminden günümüze dek sürekli tartışma konusu olmuştur ve “İl Özel İdaresi”
de kurulduğu tarihten bu yana bu tartışma alanının içinde yer almıştır. Ülkenin
içinde bulunduğu koşullar ve o dönemki toplumsal yapının da etkisiyle İl Özel İdaresinin
merkezi yönetim ile olan ilişkisi değişkenlik göstermiştir. Ülkenin birlik ve bütünlüğünün
korunması için merkezi yönetimin güçlü olmasının gerekli olduğu yıllarda bu kurumun
gereksiz olduğu düşünülürken, Avrupa’da başlayan yerel özerklik akımının bir sonucu
olan Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın kabul edildiği yakın tarihimizde ise bu
kurumun yetkilerinin arttırılması gerektiği fikri kabul görmüştür. Türkiye, çekince koyduğu
maddeleri olsa da bu Şart’ı genel olarak kabul etmiştir. Bu çalışmada da Avrupa
Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nda belirtilen merkez-yerel ilişkileri ile ilgili genel ilkeler
çerçevesinde “İl Özel İdaresi” ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler
İl Özel İdaresi, Merkezi Yönetim, Adem-i Merkeziyetçilik, Yerel Yönetimler, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı.