Özet
RÛM SURESİ BAĞLAMINDA VII. YÜZYIL DOĞU ROMA-İRAN SAVAŞLARININ İNCELENMESİ
Rûm suresi adını ikinci ayetinde geçen “Rûm” kelimesinden almaktadır. Çalışmamızın
konusunu teşkil eden ayetler, Rumlar ile İranlılar arasındaki yüzyıllar boyunca
süren savaşların son dönemiyle alakalıdır. İlgili ayetlerde Rumların İranlılar karşısında
yenilgiye uğradıkları fakat yakın bir zaman sonra bu durumun tersine dönerek galibiyet
elde edecekleri beyan edilmektedir. Gayba dair verilen bu haber tarihte aynen gerçekleşmiştir.
Çalışmamızda ilgili ayetler; Kur’an’ın Allah’tan gönderilmiş olduğunun delili
ve Hz. Muhammed’in peygamberliğinin açık ispatlarından olması yönüyle ele alınmış ve
müfessirlerin konuyla ilgili görüşleri aktarılmıştır. Bu savaşların farklı coğrafyalarda
yaşanıyor olmasına rağmen Müslümanların ve müşriklerin gündemini meşgul etmesi ise
kayda değer bulunmuştur. Onlar dönemin iki büyük gücü olan Rum ve İran imparatorlukları
arasındaki savaşları ilgiyle takip etmekle kalmayarak taraftarlıklarını da açıkça
belli etmişlerdir. Çalışmamızda savaşın tarihsel seyri incelenerek Müslümanların ve
müşriklerin bu savaşta taraftar oluşlarındaki temel sebepler tespit edilmeye çalışılmıştır.
Rum suresi örnekliğinde inanç faktörünün toplumların birbirlerini desteklemesindeki etkisi
tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kur’an, Rum, Bizans, İran, Ehl-i Kitap, İnanç, Savaş.