Özet
TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDAKİ YAZMA ETKİNLİKLERİNİN SÜREÇ ODAKLI YAKLAŞIM AÇISINDAN İNCELENMESİ
Bu çalışmanın amacı Türkçe ders kitaplarında yer alan yazma etkinliklerini süreç
odaklı yazma yaklaşımı açısından incelemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden
temel nitel araştırma kullanılmıştır. Araştırmaya konu olan çalışma materyalinin belirlenmesinde
ölçüt örnekleme yöntemine başvurulmuştur. Bu doğrultuda altı Türkçe ders
kitabı ve 198 yazma etkinliği çalışmanın materyalini oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri
doküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yoluyla
analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda genel olarak bakıldığında incelenen ders kitaplarındaki
etkinliklerin büyük bir bölümünde (% 41,92) yazma sürecinin hazırlık aşamasına
yer verilmediği bulunmuştur. Hazırlık aşamasına yer verilen etkinliklerde daha çok örnek
metinden hareketle fikir üretimi, metnin diğer bölümlerinden hareketle fikir üretimi, görselden
hareketle fikir üretimi, örnek metin inceleme ve araştırma yapma çalışmalarına
yer verildiği görülmüştür. Konu belirleme, ana fikir belirleme, grafik düzenleyicinden
faydalanma, soru-cevap, sınıf içi tartışma, beyin fırtınası, kavram haritası/kelime ağı çalışmalarından
çok sınırlı ölçüde yararlanıldığı görülmüştür. Bunun yanı sıra etkinliklerin
çok büyük bir oranında taslak oluşturma (% 89,90), taslağı gözden geçirme (% 99,5) tashih/
düzeltme (% 83,84), paylaşım (% 79,80) aşamalarına yer verilmediği belirlenmiştir.
Yazma sürecinde en çok önem verilen aşamaların hazırlık ve paylaşım, en az yer verilen
aşamaların taslağı gözden geçirme ve taslak oluşturma olduğu ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda etkinliklerin çoğunda yazmanın tek seferde uygulanan bir eylem olarak yer aldığı
ve daha çok ürün odaklı bir yazma yaklaşımının benimsendiği görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Yazma Öğretimi, Süreç Odaklı Yazma, Ders Kitabı, Etkinlik, Hazırlık.
