Özet
TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE ETKİLEŞİMLİ OKUMANIN KONUŞMA BECERİSİNE ETKİSİ
Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde etkileşimli okuma yönteminin konuşma becerisine
etkisini ortaya koymayı amaçlayan bu araştırma, karma desenle kurgulanmıştır.
Araştırmanın nicel boyutunda kontrol gruplu deneysel desen, nitel boyutunda ise görüşme
ve içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara’daki bir
Türkçe Öğretim Merkezinde B2 seviyesinde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrenciler
oluşturmaktadır. Alan yazın taraması neticesinde geliştirilen ve alan uzmanlarının görüşleri
doğrultusunda nihai hâlini alan Konuşma Becerisi Değerlendirme Formu (KBDF)
ölçme aracı olarak kullanılmıştır. Seviyeye göre seçilen konularda konuşturulan öğrencilerin
konuşma kayıtları, asgari on yıl saha tecrübesine sahip üç öğretim elemanı tarafından
puanlanmıştır. Altı haftalık süreçte okuma etkinlikleri, deney grubuna etkileşimli
okuma yöntemiyle; kontrol grubuna ise standart öğretim yöntemlerine göre yapılmıştır.
Deneysel sürecin sonunda ön test aşamasındaki konularda konuşturulan öğrencilerin
aynı konulardaki konuşmaları, son test olarak kayıt altına alınmış ve KBDF ile puanlanmıştır.
Elde edilen veriler, nicel ve nitel analiz programlarıyla elektronik ortamda analiz
edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, etkileşimli okuma yöntemi, yabancı öğrencilerin
konuşma becerilerini olumlu yönde etkilemiş; öğrenciler metin dışı konuları ele alma,
metni daha iyi yorumlama ve çözümleme, soru sorma, öğreticilik, metne hazır hâle gelme,
kültür aktarımı, farklı fikirleri akla getirme gibi hususlar açısından etkileşimli okumaya
karşı olumlu görüş bildirirken yöntemin çok zaman aldığını ifade etmiştir.
Anahtar Kelimeler
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi, Okuma, Konuşma, Etkileşimli Okuma, Okuma Konuşma İlişkisi.