Özet
HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELERİ VE ATILGANLIK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Otomatik düşünceler birey fark etmeksizin zihninden hızlıca ve anlık geçen, istemsiz
bir süreçtir. Atılganlık, etkili kişilerarası iletişim kurmayı kolaylaştıran, hemşirelik mesleği
için önemli bir beceridir. Bu çalışma ile hemşirelik öğrencilerinin otomatik düşüncelerinin
özellikleri, atılganlık düzeyleri, olumsuz otomatik düşünceleri ile atılganlıkları
arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı türdeki bu araştırmada örneklem
seçimine gidilmeden 302 öğrenci hemşire araştırma kapsamına alınmıştır. Verilerin
toplanmasında tanımlayıcı özellikler anketi, Rathus Atılganlık Envanteri ve Otomatik
Düşünceler Ölçeği kullanılmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistiklerle sunulmuş, analizlerde
Mann Whitney U Testi, Kruskal Wallis H Testi, Spearman Korelasyon testi yapılmış olup,
p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Araştırmaya katılan öğrenci hemşirelerin
%49’u 20-21 yaşında, %64,2’si kadın ve %81,5’i kırsal çevrede yaşamaktadır.
Öğrenci hemşirelerin otomatik düşünce toplam puan ortalaması 52,70±19,78, atılganlık
toplam puan ortalaması ise -14,97±11,92’dir. Otomatik düşüncelerin 24 yaş ve üstü öğrencilerde
daha olumsuz olduğu ve kadın olan, kentte yaşayan, psikiyatri tanısı olmayan
öğrencilerin daha atılgan olduğu bulunmuştur. Olumsuz otomatik düşünceler ve atılganlık
arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre hemşirelik öğrencilerinin
genel olarak ‘çekingen’ oldukları tespit edilmiştir. Öğrencilerin sınıflarına göre
atılganlık düzeyi açısından bir fark olmaması dikkat çekici olup, otomatik düşünce düzeyi
olumsuzlaştıkça atılganlığın azaldığı saptanmıştır. Bu bilgiler ışığında olumsuz otomatik düşüncelerin değiştirilmesi ve atılganlık düzeylerinin geliştirilmesine yönelik eğitimlerin
planlanması önerilir.
Anahtar Kelimeler
Atılganlık, Olumsuz Otomatik Düşünce, Otomatik Düşünce, Hemşirelik Öğrencisi, Hemşire.