Özet
‘ABDURRAHMAN MUNÎF’İN SINIRLAR ÖTESİNDEN BİR MEKTUP ADLI HİKÂYESİ İLE REFİK HALİD KARAY’IN ESKİCİ ADLI HİKÂYESİNİN KARŞILAŞTIRILMASI
Sürgün eski çağlardan beri kullanılan bir tür ceza aracı olarak karşımıza çıkmaktadır.
İnsanlar vatanlarından çeşitli sebeplerle ayrılmak zorunda bırakılırlarsa; gittikleri yerde
bir nevi sürgün hayatı yaşamak zorunda kalırlar. Sürgün yaşanılan yer bazen doğduğun
büyüdüğün ülkeden farklı bir ülke, bazen de aynı ülkede ama farklı memleketlerde yaşanılabilir.
Sürgün hangi şartlar altında yaşanırsa yaşansın insana hissettirdiği his aynıdır.
Bu his çaresizlik ve özlem duygularının harmanıdır. Bu çalışmada; ‘Abdurrahman
Munîf’in Sınırlar Ötesinden Bir Mektup adlı hikâyesi ile Refik Halid Karay’ın Eskici
adlı hikâyesi karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Hikâye seçkilerinde yer alan bu hikâyeler
“sürgün” teması başlığında genel olarak incelenecektir. İki ayrı kültürde doğup
büyüyen, farklı hayatlar yaşayan yazarları bu çalışmada bir arayan getiren temel unsur
vatan hasretidir. İki farklı kültürden seçilen yazarların hikâyeleri karşılaştırmalı olarak
inceleneceğinden farklı toplum yapılarının olaylar karşısındaki tutumlarındaki benzerlik
ve farklıları ortaya koymak da çalışmanın amaçlarındandır. Arap ve Türk edebiyatının
iki önemli eseri üzerinden, Arap ve Türk olmak üzere iki farklı Doğu toplumunda ün kazanmış
yazarların hikâyeleri vatan hasreti, sürgün temaları üzerinden çeşitli sınıflandırmalara
tabi tutularak çoğulcu inceleme yöntemi ile karşılaştırılmıştır. Bu çalışmada ilk
olarak Sınırlar Ötesinden Bir Mektup ile Eskici adlı hikâyelerinin özeti, zaman, mekân,
anlatıcı ve bakış açısı ile hikâyeye dair dikkatler, eleştiriler başlıkları altında tahlil edilecektir. Akabinde ise hikâyeler mukayeseye tabi tutularak farklı toplumların benzer olaylar karşısındaki tutum ve davranışları incelenecektir.
Anahtar Kelimeler
‘Abdurrahman Munîf, Refik Halid Karay, Hikâye, Sınırlar Ötesinden Bir Mektup, Eskici.
