Özet
2018 İLKÖĞRETİM VE ORTAÖĞRETİM PROGRAMLARINDA ÇEVRE KONUSUNUN YERİ
Bu çalışmada, öğretimin her kademesinde etkili bir çevre eğitimi verilebilmesi ve çevre
eğitiminin programlardaki yerinin belirlenmesi için Türkiye’deki 2018 İlköğretim Fen
Bilgisi ve Sosyal Bilgiler programları ile 2018 Ortaöğretim Biyoloji ve Coğrafya programları
içerisinde çevre konuları ile ilgili ünite, konu ve kazanımlar ile bu konular için
ayrılan ders saati süresi ve bu sürenin toplam süreye olan yüzdesini belirlemek amaçlanmıştır.
Bu amaç çerçevesinde nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi
kullanılmıştır. Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış olan bu programlara
yönelik içerik analizi yapılmıştır. Etkili bir çevre eğitimi için programlardaki eksiklikler
ve programların olumlu yönleri tespit edilmiştir. Belirtilen programlarla ilgili içeriklere
bakıldığında sosyal bilgiler programındaki 18 özel amaçtan yalnızca iki tanesinin,
fen bilgisi programında belirtilen 10 özel amaçtan dört tanesinin, biyoloji programında
belirtilen 10 özel amaçtan yalnızca bir tanesinin ve coğrafya programında belirtilen 15
özel amaçtan 6 tanesinin çevre konusu ile ilgili olduğu tespit edilmiştir. Yapılan araştırma
sonucunda programlarda çevre eğitimi ilköğretim 7. ve 8. Sınıflarda seçmeli ders olarak
verildiği, ortaöğretim de ise çevre eğitimi adında seçmeli veya zorunlu bir ders olmadığı
tespit edilmiştir. Ayrıca programlarda birçok teorik kazanım bulunmasına rağmen uygulamaya
yönelik kazanımların oranının daha az olduğu ve bu oranın artırılmasının daha
etkili bir çevre eğitimi açısından da gerekli olduğu düşünülebilir.
Anahtar Kelimeler
Çevre Eğitimi, Biyoloji Programı, Coğrafya Programı, Sosyal Bilgiler Programı, Fen Bilgisi Programı.
