Özet
İBNÜ’L-ARABÎ’DE GÜNEŞ-AY-YILDIZ SEMBOLİZMİ
Sûfîler tasavvufi tecrübelerini dile getirirken sembolik dil kullanımına sıklıkla başvururlar.
Eserlerinde sembolik ifadelere geniş bir şekilde yer veren sûfîlerden biri de
İbnü’l-Arabî’dir (ö. 638/1240). Vahdet-i vücûd anlayışını temellendirdiği Fütûhâtü'l-
Mekkiyye adlı eserinde güneş-ay-yıldız sembolizmini başta varlık anlayışı olmak üzere
çeşitli hakikatleri ifade etmek üzere kullanır. Şekil, fonksiyon ve çağrışımları itibariyle
sembollerle hakikatler arasında irtibat kuran İbnü’l-Arabî, Allah, âlem, insan ve ihsan
arasındaki münasebeti bu sembollerle dile getirir. Bu makalede İbnü’l-Arabî’nin güneşay-
yıldız sembolizmini istihdam ettiği sistemin göstergebilimsel çözümlemesi yapılmış ve
bu sembollere yüklediği anlamlar tespit edilmiştir. İbnü’l-Arabî’nin sembolleri belli bir
esasa bağlı olarak kullandığı, özellikle varlık anlayışının sembollere yüklediği anlamlarda
etkili olduğu anlaşılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Tasavvuf, Sembol, İbnü’l-Arabî, Güneş, Ay, Yıldız.
