Özet
KA’B B. MÂLİK’İN TEBÜKSEFERİ’NE KATILMAMASI İLE İLGİLİ HADİS HAKKINDA BİR DEĞERLENDİRME
Ka’b b. Mâlik, İkinci Akabe biatına katılmış, Bedir ve Tebük seferlerine katılmamış
sahabilerin öncülerinden birisidir. Oğlu Abdullah, babasının ağzından aktardığı hadiste
babasının ve ayrıca iki sahabinin Tebük Seferi’ne katılmama sebebini ve Müslümanların
elli günlük boykotundan sonra Allah Teâlâ’nın tevbelerini kabul ediş sürecini anlatmıştır.
Ka’b’ın, Tebük Seferi’ne katılmayıp tevbesini geciktirmesi ve Allah tarafından affedildiğine
dair hakkında âyet nâzil olan üç kişiden biri olması bilinirliğini biraz daha artırmıştır.
Tevbenin nasıl olması gerektiğinin en güzel örneği anlatılmış olmakla birlikte, bu hadis farklı alanlar için üzerinde çalışılması gereken bir rivayettir. Hadiste belirtildiğine
göre, Ka’b b. Mâlik, İkinci Akabe biatına katılmayı Bedir’de bulunmaktan daha üstün görmektedir. Bu değerlendirmesinde de yalnız değildir. Bu rivayet sahabenin kendi aralarında da bir fazilet sıralaması yaptığını ve bu konuda bir birliğin olmadığını da göstermektedir. Bu makalede onun ifadelerinden yola çıkarak sahabenin fazilet derecelendirmesi incelenmiştir.
Ka’b ve iki sahabi, Tebük Seferi’ne kendi ifadesine göre geçerli hiçbir mazereti olmamasına
rağmen katılmamışlar ve bu konuda Hz. Peygamber’e hiçbir mazeret de söylememişlerdir.Tebük Seferi’ne katılmadığı halde mazereti olmayan başkaları da vardı. Bunların dışındakiler hatalarını hemen anlamışlar ve Hz. Peygamber’in savaştan dönmesini beklemeden tevbe etmişlerdir. Bu üç sahabi ise tevbeyi geciktirmişler ve bir hata işledim sonucuna katlanacağım deyip beklemeye başlamışlar ve sonuçta Allah tevbelerini kabul etmiştir.
Anahtar Kelimeler
Tebük, Bedir, Akabe Biatları, Fazilet, Hadis.