Özet
YUKARI PERİ SUYU HAVZASININ JEOLOJİSİ
Yukarı Peri Suyu Havzası’nın jeolojik oluşumu ve gelişimi şüphesiz havzayı içine alan
yörenin, Doğu Anadolu’nun hatta Türkiye’nin jeolojik gelişiminden ayrı düşünülemez.
Doğru sonuçlara ulaşabilmek için Türkiye arazisinin oluşum ve gelişim süreci çalışma
sahası ile ilişkilendirilerek değerlendirilmiştir. Bu kapsamda genel bir ifade kullanmak
gerekirse Türkiye arazisi üçüncü jeolojik zaman sonları ve dördüncü jeolojik zaman başlarında
günümüzdeki görünümüne ulaşmıştır. Araştırma sonuçlarına göre ülke arazisinin
önemli bir kısmı Tersiyer’de Tetis Denizi’nin suları altındaydı ve kuzeyde Lavrasya,
güneyde Arap Plakasının etkisi ile kuzey-güney yönlü sıkışma tektoniğinin etkisi altında
oluşumunu sürdürüyordu. Alt Kretase sonunda paleozoik kütleleri çevreleyen ayrıca
farklı bölgelerde bağımsız bazı kara parçalarının oluştukları anlaşılmaktadır. Özellikle
alt mesozoik yaşlı kara parçaları Paleozoik arazilere çeşitli yönlerden bağlanmışlardır.
Doğu Anadou’nun jeolojik evriminde ilk en eski birimleri metamorfitler olduğunu göstermektedir.
jeolojik birimler denizel ve karasal ortamda oluşmuş fasiyesler ile temsil edilmektedir.
Yukarı Peri suyu Havzasının jeolojik oluşumu ve gelişimi Doğu Anadolu’nun
geçirdiği jeolojik süreç ile tam bir uyum gösterir. Havza bölgenin batı yarısını oluşturan
yukarı Fırat yöresinde geniş bir yer tutar.
Anahtar Kelimeler
Peri Çayı, Tektonik, Volkanizma, Faylar, Havza.
