ESKİ TÜRK KÜLTÜRÜNDE TERBİYE KAVRAMI VE TERBİYE YÖNTEMLERİ
(The Concept of Education and Nurture Methods in Old Turkish Culture
)
|
Yazar
|
:
Yavuz Ercan GÜL
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
24
|
|
Sayı |
:
82
|
|
Sayfa |
:
531-546
|
| Dergiye Geliş Tarihi |
:
29.03.2020
|
| Yayımlanma Tarihi |
:
22.06.2020
|
Özet
Terbiye kavramı sözlük anlamı olarak ilim öğretme, ahlak öğretme, ceza verme, besleyip
büyütme gibi anlamları taşımaktadır. Terbiye kelimesi günümüzde kullanılan ve
daha çok ahlak anlamı taşıyan yapısının dışında Türk halklarının çocuklarını yetiştirmede
bilişsel bakımdan da her türlü gelişimi ifade eder bir yapısı vardır. Türk halklarının
binlerce yıllık tecrübe birikimlerine dayanan milli kimlik ve şuurun gelecek kuşaklara
aktarılmasını sağlayan geleneksel eğitim / terbiye yöntemleri bulunmaktadır. Eski eğitim
sistemi göçebe dönemde teoriden daha çok pratik hayat ile ilgili olmuş ve daha çok gençlerin
hayata hazırlanmasına, yaşam şartlarına uyum sağlamasına yönelik gelişme göstermiştir.
Bu nedenle sosyal vicdanı oluşturan kültürün toplumun bireylerine aktarılması
terbiye aracılığıyla olmuştur. Hem aile hem de toplum terbiye işlevini beraber yerine
getirerek Türk kültürünün gelecek kuşaklara taşınması sağlanmıştır. Babalar, çocukları
dış dünyaya uyum sağlamaları için terbiye ederken, anneler ise çocukları ahlaklı bir
şekilde yetiştirmek ve kız çocuklarını ev işlerini yapabilmelerini sağlamak üzere eğitmişlerdir.
Bugün Türkistan’da yer alan Türk halklarının SSCB bünyesinde yaşadıkları kültürel
sömürü ve her türlü milli değerlerin yok edilmesi faaliyetleri eğitim ve dil üzerinden
taşınmıştır. Günümüzde ise Bologna süreciyle başlayan Avrupalılaşma ve Avrupa eğitim
sisteminin tüm Türk halkları arasında yayılma süreci yine eğitim ve dil üzerinden olmaktadır.
Yöntem olarak kavram analizi tekniğinin kullanıldığı bu çalışmada ise “terbiye”
kavramının etimolojik ve eğitsel yönü ortaya konulmaya çalışılmış ve Türk kültüründeki
uygulamaları anlatılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Terbiye, Milli Kültür, Milli Kimlik, Türk Halkları, Eğitim.
Abstract
The concept of nurture as a dictionary meaning; it has the meanings of teaching
science, teaching morality, punishing, nurturing and grow. The word nurture has a
structure that means all kinds of cognitive and moral development in raising the children
of Turkish people besides the structure used today and having more moral meaning.
There are traditional methods of nurture that enable the transfer of national identity
and consciousness to future generations based on thousands of years of experience and
knowledge of Turkish people. In the nomadic period, the education system, which is
intertwined with practical life rather than theory, has been focused on preparing young
people for life and adapting to their living conditions. Therefore, the transfer of the culture
that constitutes the social conscience to the individuals of the society has been through
education. Both the family and the society have accomplished this function together and
the Turkish culture has been brought to future generations. Fathers educated children
to adapt to the outside world, while mothers educated children to give their first moral
education and to ensure that their daughters could do their household chores. The activities
of cultural exploitation and destruction of all national values of the Turkic peoples living
in Turkestan within the USSR were carried out through education and language. Today,
the process of Europeanization and the spread of the European education system that
started with the Bologna process among all Turkish peoples is again through education
and language. In this study, using the concept analysis technique as a method, the
etymological and educational aspects of the “Nurture” concept were tried to be revealed
and their applications in Turkish culture were explained.
Keywords
Nurture, National Culture, National Identity, Turkish Peoples, Education.
