SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ “SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ” KAVRAMINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARI
(Metaphorical Perceptions of Social Studies Teacher Candidates on the Concept of Social Studies Teacher
)
|
Yazar
|
:
Label
|
Label
|
|
Türü |
:
Diğer
|
|
Baskı Yılı |
:
24
|
|
Sayı |
:
82
|
|
Sayfa |
:
77-96
|
| Dergiye Geliş Tarihi |
:
25.04.2020
|
| Yayımlanma Tarihi |
:
22.06.2020
|
Özet
Bu araştırma, geleceğin öğretmeni olacak olan sosyal bilgiler öğretmen adaylarının
“sosyal bilgiler öğretmeni” kavramına ilişkin görüşlerini metaforlar vasıtasıyla ortaya
çıkarmak, sosyal bilgiler öğretmenliğine bakış açılarını, mesleği nasıl algıladıklarını
değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu 2017-2018 eğitim-öğretim
yılı bahar döneminde bir devlet üniversitesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü sınıfında
öğrenim gören 127 sosyal bilgiler öğretmen adaylarından oluşmaktadır. Araştırma
verileri belirlenen amaç doğrultusunda, araştırmacılar tarafından hazırlanmış olan
formda yer alan “Sosyal Bilgiler Öğretmeni………. gibidir, çünkü……….” ifadesinin
doldurulması ile elde edilmiştir. Yapılan araştırmada araştırmanın doğası gereği nitel
araştırma yöntemlerinden biri olan olgubilim deseni kullanılırken, verilerin analizinde
ise nitel araştırma desenine uygun olarak içerik analizinden yararlanılmıştır. Yapılan
analizler neticesinde çalışmanın uyuşum yüzdesi 0.91 olarak belirlenirken kavrama ilişkin
olarak adaylar tarafından 114 metafor üretildiği görülmektedir. Üretilen metaforlar
ortak özellikleri doğrultusunda “kapsayıcılığın sembolü olarak sosyal bilgiler öğretmeni,
yetiştirici ve geliştirici olarak sosyal bilgiler öğretmeni, bilgi kaynağı olarak sosyal
bilgiler öğretmeni, yol gösterici, rehber olarak sosyal bilgiler öğretmeni, yaşam kaynağı olarak sosyal bilgiler öğretmeni, umutsuzluğun göstergesi olarak sosyal bilgiler öğretmeni”
şeklinde kategorilere ayrılmıştır. Araştırılan kavramla ilgili olarak öğretmen adayları
tarafından tercih edilen metaforların çoğunlukla olumlu yargı bildirdiği ve en fazla
değinilen metaforun “güneş (f=6)” metaforu olduğu anlaşılmaktadır. Kategoriler içinde
en fazla metafor sayısına (28) ve frekansa (f=36) sahip kategori “kapsayıcılığın sembolü
olarak sosyal bilgiler öğretmeni” kategorisi iken en az metafor sayısına (5) ve frekansa
(f=8) sahip kategori ise tek olumsuz yargı bildiren metaforlardan oluşan “umutsuzluğun
sembolü olarak sosyal bilgiler öğretmeni” kategorisidir. “Umutsuzluğun göstergesi olarak
sosyal bilgiler öğretmeni” kategorisinde adayların öğretmenlik mesleğini icra etmelerine
engel olan atama sıkıntısının metaforlar aracılığıyla ifade edildiği görülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Eğitim, Öğretim, Metafor, Sosyal Bilgiler Öğretmeni, Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayı.
Abstract
This study was carrie dout with the purposeof identifying theviews of social studies
teacher candidates, who will be the teachers of the future, on the concept of “social
studies teacher” through metaphors and evaluating their points of view on social studies
teaching and how they perceive this profession. The study group of the study consists of
127 social studies teacher candidates who were receiving education at a state university as
freshman, junior, sophomore and senior students in the spring semester of the 2017-2018
academic year, using the convenience sampling method which is one of the purposeful
sampling methods. The data of the study were obtained in line with the purpose of the
study through filling out the statement, “Social Studies Teacher is like ………… because
………” in the form prepared by the researchers. Due to the nature of the study, while the
phenomenology design which is one of the qualitative research methods was used, content
analysis was used in the analysis of data in line with the qualitative research design.
As a result of the analysis, the agreement percentage was calculated as 0.91 and 114
metaphors were produced by the candidates about the concept. The produced metaphors
were then separated into categories according to their common characteristics as, “social
studies teacher as the symbol of comprehensiveness, social studies teacher as trainer and
developer, social studies teacher as a source of information, social studies teacher as a
guidance and counsellor, social studies teacher as a source of life, social studies teacher
as the indicator of hopelessness. ”It was seen that the metaphors preferred by the teacher
candidates about the concept analyzed in the study mostly expressed positive judgments
and the most stated metaphor was the “sun” (f=6).Among the categories, while the
category which consisted of the highest number of metaphors (28) and frequency f=36)
was “social studies teacher as the symbol of comprehensiveness, ” the category which
consisted of the lowest number of metaphors (5) and frequency (f=8) was the “social studies teacher as the indicator of hopelessness, ” which was the only category with
a negative judgment. In the “social studies teacher as the indicator of hopelessness”
category, it was seen that the candidates expressed appointment difficulties which prevent
them from carrying out their profession through metaphors.
Keywords
Education, Teaching, Metaphor, Social Studies Teacher, Social Studies Teacher Candidate.
