HASAN BASRİ ÇANTAY: BİR PSİKOBİYOGRAFİ DENEMESİ
(Hasan Basri Çantay: An Essay in Psycho-Biography
)
Yazar
|
:
Orhan GÜRSU
|
|
Türü |
:
Telif
|
Baskı Yılı |
:
19
|
Sayı |
:
62
|
Sayfa |
:
251-268
|
Dergiye Geliş Tarihi |
:
29.12.2014
|
Yayımlanma Tarihi |
:
2015
|
DOI Number: |
:
|
Cite : |
Orhan GÜRSU , (19). HASAN BASRİ ÇANTAY: BİR PSİKOBİYOGRAFİ DENEMESİ. Ekev Akademi Dergisi, 62, p. 251-268. Doi: 10.17753/Ekev376.
|
Özet
On dört asırlık İslam medeniyetini doğru okumanın yollarından birisi de bu medeniyetin yetiştirdiği mümtaz şahsiyetleri ele alıp incelemektir. Çünkü her medeniyet kendisini oluşturan din, kültür, gelenek, tarih gibi unsurların yanı sıra yetiştirdiği örnek insan modelleri sayesinde varlıklarını sürdürebilmiştir. Bilhassa milletlerin buhranlı dönemlerinde bu şahsiyetlerin topluma yön veren, mücadele azmini güçlendiren, sürükleyici güç ve motivasyon faktörü olmaları onları daha da önemli kılmaktadır. Zor zamanlarda bu sorumluluğu yüklenmek medeniyetin, geleneğin, inancın devamını sağlamak açısından hayati bir rol üstlenmek anlamına da gelmektedir.
Bu çalışmada geleneksel ve kültürel değerlerimizin psikolojik yapıtaşlarını ortaya koyan İslam âlimlerinden biri olan Hasan Basri Çantay'ın zor zamanların insanı olarak geçirdiği sıkıntılar, intihar düşüncesi ve zihinsel yorgunluğu ele alınacaktır. Aynı zamanda Hasan Basri Çantay'ın döneminde yaşamış olan Mehmet Akif Ersoy, Elmalılı Hamdi Yazır gibi aydınlarımızdan da bu bağlamda örnekler verilecektir. Çalışmanın ikinci kısmında gayesi insan davranışlarını açıklama ve anlama olan modern psikoloji biliminin verileri ışığında bu bilgiler ele alınıp analiz edilecek, varoluşçu psikoterapinin gösterdiği nihai dört kaygıdan biri olan; kaygı ve ölüm kaygısı ve ayrıca kültürel psikiyatri çerçevesinde Hasan Basri Çantay'ın intihar düşüncesi ve zihinsel yorgunluğunun nedenleri tartışılacaktır.
Anahtar Kelimeler
Hasan Basri Çantay, Psikoloji, Varoluşçu Psikoterapi, Zihinsel Yorgunluk, Bunalım
Abstract
One of the ways of the proper reading of fourteen centuries-old Islamic civilization is to examine the distinguished personalities who had been raised by this civilization. Because every civilization could survive with religion, culture, tradition, history, as well as with the people being bloomed and tranined by itself. Especially in critical periods of nations, these personalities are the factors of being driving force, strengthening the determination, shaping the society makes them even more important.
In this study, Hasan Basri Çantay’s, who is one of our İslamic scholars who put psychological
building blocks of the traditional and cultural values, difficult times, suicide and mental fatigue will be examined. At the same time, the examples of our intellectuals such as Mehmet Akif Ersoy and Elmalılı Hamdi Yazır who are contemporaries with Hasan Basri Çantay will be provided. İn the second part of the study, this information will be analyzed in the light of modern psychology; Hasan Basri Çantay’ın suicidal thoughts and mental fatigue will be discussed accordance with anxiety and death anxiety shown by existential psychotherapy and cultural psychiatry.
Keywords
Hasan Basri Çantay, Psychology, Existential Psychotherapy, Mental Fatigue,Depression