OKUL YÖNETİCİLERİNİN KULLANDIKLARI GÜÇ TÜRLERİ VE ÖRGÜTSEL DEPRESYON: BİR İLİŞKİSEL TARAMA MODELİ
(Örgüt, Depresyon, Örgütsel Depresyonu, Güç, Güç Türleri, Okul Yöneticileri
)
|
Yazar
|
:
ESEF HAKAN TOYTOK
Leyla UÇAR
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
22
|
|
Sayı |
:
76
|
|
Sayfa |
:
109-126
|
| Dergiye Geliş Tarihi |
:
4.12.2018
|
| Yayımlanma Tarihi |
:
28.12.2018
|
Özet
Örgüt depresyonu, örgüte yayılmış bir hareketsizlik, saplanıp kalmış olma hali, sıklıkla
geleceği planlamada yetersiz kalma, örgütteki bireylerin gelecekte ne yapacakları
hakkında bir vizyonlarının olmayışı ve denemekten vazgeçmiş halde olmaları olarak tanımlanmaktadır.
Örgüt depresyonu örgüt iklimini olumsuz etkileyen, çalışanların örgütsel
bağlılığını ve motivasyonunu düşüren, örgüt hedeflerine ulaşmada güçlükler yaratan bir
kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Örgütlerin hedeflerine ulaşması sürecinde verimliliği,
etkinliği ve etkililiğini etkileyen en önemli faktörlerden biri de o örgütün başındaki
yönetici veya yöneticilerdir. Bir örgütün verimli ve etkili bir işleyişe sahip olması ve etkin
olması, örgüt çalışanlarının, örgütsel amaçlar doğrultusunda iyi bir şekilde yönetilmesi
ve yönlendirilmesini sağlayabilen yöneticiler sayesinde olmaktadır. Yöneticiler
ise yönetim görevlerini bir takım güç kaynaklarını kullanarak yerine getirmektedirler.
Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin okul yöneticilerinin kullandığı güç türlerine ilişkin
algı düzeyleri ile öğretmenlerin örgütsel depresyon algı düzeyleri arasındaki ilişkiyi
belirlemektir. Nicel verilerin analiz edildiği araştırma yöntemlerinden betimsel ilişkisel
tarama modelindeki bu araştırmanın evrenini Siirt ili merkezindeki ilkokul, ortaokul ve
liselerde görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Bu amaçla okullarda görev yapan
öğretmenlere Örgüt Depresyon Ölçeği ve Güç Türü Ölçeği uygulanmıştır.Araştırmada
öğretmenlerin okul yöneticilerinin kullandıkları güç türlerine ilişkin algı düzeyleri ve
örgütsel depresyon algı düzeylerinin cinsiyet, branş, memeleket, okul türü ve hizmet yılı
değişkenleri bakımından anlamlı bir fark gösterip göstermediği araştırılmış ve öğretmenlerin
yöneticilerinin kullandıkları güç türlerine ilişkin algı düzeylerinin öğretmenlerin
örgütsel depresyon algı düzeyleri ile olan ilişkisi incelenmiştir. Araştırma sonucuna göre cinsiyet ve memleket değişkenlerinde öğretmenlerin ödül gücüne ilişkin algı düzeylerinde,
hizmet yılı değişkeninde bağlılık gücü algı düzeylerinde ve okul türü değişkenlerinde
ise karizmatik ve karşılıklı güç algı düzeylerinde anlamlı farklılıklara rastlanmıştır. Ayrıca
öğretmenlerin örgütsel depresyon algı düzeylerinde branş, memleket ve okul türü
değişkenlerinde anlamlı farkılıklara rastlanmıştır. Elde edilen verilerin sonuçlarına göre
okul yöneticilerinin kullandıkları güç türlerine ilişkin öğretmen algı düzeyleri ile öğretmenlerin
örgütsel depresyon algı düzeyleri arasında bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.
Bunun yanı sıra örgütsel depresyon algı seviyeleri ile öğretmenlerin okul yöenticilerinin
kullandıkları zorlayıcı güce ilişkin algıları arasında pozitif yönde ve anlamlı, bağlılık
gücü, karşılıklı güç ve uzmanlık gücü arasında ise negatif yönde ve anlamlı bir ilişkiye
rastlanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Örgüt, Depresyon, Örgütsel Depresyonu, Güç, Güç Türleri, Okul Yöneticileri
Abstract
Organizational depression is described as a state of inertia and being stuck across
the organization, frequently failing to plan the future by individuals in the organization,
absence of a vision among them about what to do in the future and making no effort.
Organizational depression is a concept that negatively affects the organizational loyalty of
the orgaznization’s mermbers , reduces the motivation and creates difficulties throuhgh the
process in succeeding. This research is considered necessary becasuse any research is not
fonunded within the accessible resources in nor national neither international studies. In
this respect the aim of this study is to determine if there has been any signifcant differences
in the teachers’ perception levels of the power types used by school administrators and
the teachers’ percepiton levels of organizational depressions regarding the gender, the
homeland, the experience, the school type and the branch variables. Also it is aimed to
determine the realitonship between the teacher perceived power types used by teacher
perceived organziational depression levels. The study is in descriptive - screening model
of the qualititive research methods. The universe of the research is consists of teachers
working at pirimary, middle and high schools in Siirt province.For this purpose The
Organizational Depression Scale and The Power Type Scale were applied to the teachers.
The relationship between the personal characteristics and responses to the scales, as
well as, the effect of the teacher perceived power types used by school administrators
on the teacher perceived organizational depression levels were analyzed. As a result of
study, there were significant differences at the teacher perceived reward power usage of
administrators with respect to teachers’ gender and homeland. Likewise there was also
signifcant difference in the teacher perceived loyalty power usage of admıninistrators
regarding teachers’ experience. Similarly, there were significant differences in the teacher administrators with respect to school types that teachers are employed. Moreover, there
was a significant difference between the perception of teachers’ organizational depression
levels with respect to their branch and homeland and school types. Finally, significant
relationships were detected in the relationship between the teacher perceived power types
usage of school administrators and the teacher perceived organziational depression
levels. Especially, teachers who perceived more cohersive power usage by administrator
also perceived higher levels of organizational depression. On the other hand, teachers
who perceived more mutual power, experience power, and loyalty power usages by school
administrators, also perceived lower levels of organizational depression.
Keywords
Organization, Depression, Organizational Depression, Power, Power Styles, School Administrators.
